Global teknoloji şirketi Dyson’ın 39 ülkede gerçekleştirdiği 2023 Küresel Toz Araştırması, geçtiğimiz yıl düzenli bir temizlik programı sürdürenlerin sayısında önemli bir azalma olduğunu ortaya koyuyor. Pandemi sonrası dünya yeniden eski rutinine dönerken, temizlik alışkanlıkları giderek daha tepkisel hale geliyor.

• Son bir yıl içinde, düzenli temizlik programı uygulayanların sayısında global ölçekte yüzde 15’lik bir azalma var. 
• Evcil hayvan tüyü ve toz akarı alerjenleri gibi mikroskobik tozların sağlık üzerinde gözle görünür partüküllerden daha büyük bir etkiye sahip olabilmesine rağmen insanların yüzde 60’ı yalnızca gözle görülür kir veya toz gördüklerinde temizlik yapmaya motive oluyor.
• Ev tozunda nelerin bulunabileceğine dair farkındalık düşük. Araştırmaya katılanların sadece yüzde 33’ü ev tozu içerisinde polen bulunabileceğinin ve yüzde 32’si toz akarı dışkısının potansiyel varlığından haberdar. 

Dyson, temizlik alışkanlıklarını ve davranışlarını, ev tozuna dair anlayışımızı ve bunun sağlığımız üzerindeki potansiyel etkilerini araştıran yıllık Küresel Toz Araştırması’nın 2023 yılı sonuçlarını açıkladı. 

13 Nisan’da gerçekleştirilen etkinlikte, Bütünsel Dönüşüm Uzmanı Ayşe Tolga, Çocuk Alerji Uzmanı Doç. Dr. Şule Çağlayan Sözmen ve Aydınlatma Tasarımcısı Ali Berkman katılımcılarla hava, zemin temizliği ve doğru aydınlatma kullanarak sağlıklı bir ev yaratmanın önemini ve konuya dair önerilerini paylaştı.

Dyson, yaklaşık 20 yıldır dünyanın dört bir yanından gelen gerçek tozlar üzerinde çalışıyor. Markanın mikrobiyologlardan oluşan ekibi; insan saçının genişliği olan 70 mikron boyutundan, bir virüsün boyutu olan 0,1 mikrona kadar partikülleri inceliyor. Dyson’ın laboratuvarları aynı zamanda bilim insanlarının toz akarı dışkılarını toplayarak bu alerjenler hakkında daha fazla bilgi edinmesine olanak tanıyan bir toz akarı çiftliğine de ev sahipliği yapıyor. Dyson mühendisleri, yürütülen bu kapsamlı araştırmalar sayesinde, insanların gerçek dünyada karşılaştıkları koşullarla daha iyi başa çıkabilmeleri için yeni kablosuz süpürge teknolojileri geliştirmeye devam ediyor. 

39 ülkeden 30.000’den fazla kişinin katılımıyla gerçekleştirilen Küresel Toz Araştırması, pandemi sonrası temizlik alışkanlıklarının dünya genelinde düşüşte olduğunu ortaya koyuyor. İnsanların yüzde 60’ı artık sadece gözle görülür toz veya kir gördüklerinde temizlik yaptıklarını itiraf ederken, bu oranın geçen yıla göre yüzde 20 artış gösterdiği görülüyor. Ayrıca, araştırmaya katılanların yüzde 41’i düzenli bir temizlik programına sahip olduğunu belirtirken, bu sayının geçen yıldan bu yana yüzde 15 oranında azaldığı görülüyor. Bu da planlı temizlik konusunda daha az disiplinli hale gelindiğini gösteriyor. Türkiye’de yaşayanların yüzde 61’i evi tozlu olduğunda veya yerde kir gördüğünde temizlik yaptığını söylerken bu oranın geçen seneye göre yüzde 23 arttığı gözlemleniyor. 

Dyson Mikrobiyoloji Uzmanı Monika Stuczen, araştırmaya ilişkin açıklamasında “Covid-19 salgını, sağlıklı bir ev için düzenli temizlik yapmanın ihtiyacını ortaya koydu. Virüsler ve bakteriler de dahil olmak üzere birçok toz partikülü mikroskobik boyutta olduğundan ve çıplak gözle görülemediğinden, yalnızca görünür toz gördüklerinde temizlik yapanların sayısındaki bu önemli artış endişe kaynağıdır.” dedi.

13 Nisan’da gerçekleşen etkinlikte konuşan Bütünsel Dönüşüm Uzmanı Ayşe Tolga, “Nefes alıp vermek, insanı hayatta tutan ve oldukça basit görünmesine rağmen tüm yaşamı etkileyen bir eylemdir. Genelde fark etmeden ve bilinçsiz şekilde nefes alıp verdiğimiz için sakinleşmemizde, ruhsal durumumuzu düzeltmekte nefes alıp vermenin işe yarabileceğini gözden kaçırırız. Aldığımız nefes ne kadar önemliyse bu nefesi aldığımız ortamın koşulları da aslında bir o kadar önemlidir. Çünkü ne kadar fazla temiz hava solursak hayat kalitemiz de bir o kadar artar. Bu nedenle bulunduğumuz ortamlardaki havayı iyileştiren teknolojiler kullanmanın önemli olduğunu düşünüyorum.” dedi. 

Çocuk Alerji Uzmanı Doç. Dr. Şule Çağlayan Sözmen etkinlikteki konuşmasında “Zamanımızın çoğunu evimize geçirdiğimiz bu dönemde artan polenler ve tozlar alerji sorunu yaşayanlar için bir problem haline geliyor. İç mekân hava kirliliğiyle birlikte yerlerde ve kullandığımız eşyaların üzerinde biriken toz, toz akarı ve dışkısı, evcil hayvan tüyü ve polen gibi alerjenler alerjik semptomları tetikliyor. Tüm bu kirleticilerin miktarını en aza indirmek için öncelikle etkin temizlik gerekir. Evinizdeki toz maruziyetini azaltmak için zeminlerinize ek olarak yataklarınızı, koltuklarınızı, ulaşılması zor yerleri evcil hayvanınızın uyuduğu ve sılıkla dolaştığı yerleri etkili filtre sistemine sahip bir süpürgeyle temizlemeyi atlamamak çok önemli. Ev içi hava kirliliğini azaltmada karbon eklenmiş etkili hava temizleyici fanların kullanılması toksinler ve ultra ince partikül madde temizliği açısından faydalı olacaktır.” dedi.

Aydınlatmanın hayatımızdaki öneminden bahseden Aydınlatma Tasarımcısı Ali Berkman ışık yoksulluğu sorununa dikkat çekerek, “Dünya popülasyonunun 5’te 1’i hala elektrikli ve modern aydınlatmaya ulaşamadan hayatını devam ettiriyor ve gaz lambaları gibi primitif ışık kaynakları kullanımı nedeniyle her yıl 1.5 milyon kişi çeşitli solunum yolu hastalıkları yüzünden hayatını kaybediyor. Bu nedenle elimizdeki kaynakların farkında ve enerji verimliliği hakkında duyarlı olmamız gerekiyor. Bunun yaşadığımız ortama yansıması olarak, tıpkı diğer ev özelliklerinin ihtiyaçlarınıza göre kişiselleştirmesi ve geliştirilmesi gibi aydınlatma alanında da buna dikkat etmenizi öneririm. Bulunduğunuz ortamdaki ışık kaynakları, sabahları kademeli olarak uyanıp hazırlanmanızdan kişisel ev ofisinizi oluşturmanıza ve akşamları uykuya dalmanıza kadar gün boyunca düzeninize ışık parlaklığı miktarı ve rengiyle uyum sağlayabilmelidir. Aydınlatma, hem sağlık hem de konfor için elverişli, verimli bir ev ortamı yaratmada temel bir rol oynar.” dedi. 

Küresel toz anlayışı 

Dyson’ın araştırması, evimizdeki tozun içinde ne olduğu ve dolayısıyla neyi temizlemeye çalıştığımız konusundaki farkındalığın düşük olduğunu ortaya koyuyor. Özellikle, dünya genelinde evlerin  yüzde 55’inde alerjiden etkilenen birileri bulunurken, çok azı tozun içinde olan yaygın alerji tetikleyicilerinin varlığından haberdar. Araştırmaya katılanların sadece yüzde 33’ü tozda polen bulunabileceğinin ve yüzde 32’si toz akarı dışkısının potansiyel varlığının farkında olduğunu söylüyor. Türkiye’de yaşayanların yüzde 48’i ise ev tozunun içinde en çok bakteri olduğunu düşünüyor. 

Peki tozlardan etkili şekilde nasıl kurtulabiliriz?

Sağlıklı bir yaşama alanı oluşturmak, dünya genelinde insanların evlerini tozdan arındırmak istemelerinin en önemli nedenidir. Türkiye’deki katılımcıların yüzde 45’i evde yaşayan herkesin sağlıklı kalması için temizlik yaptığını dile getirirken, evinin uygun şekilde sterilize edildiğinden emin olmak için temizlediğini söyleyenlerin oranıysa sadece yüzde 15. 

Birçok kişi toz ve kirin alınmasıyla sorunun çözüleceğini düşünse de, tam filtreleme sağlamayan bir süpürgeyle evi temizlemenin anlamı yoktur.

Temizlenen tozun ve kirin bir kısmını zayıf filtreler veya gevşek contalar aracılığıyla çevreye geri veren birçok süpürge vardır. Dyson, kablosuz süpürgenin temel görevlerinden birinin tozu makinenin içine hapsetmek ve temiz havayı dışarı vermek olduğunu biliyor. Havanın ne kadar temiz olduğu filtreleme sistemi tarafından belirlenirken; filtre tasarımı, hava akışı yolları ve makine sızdırmazlığı, emilen tozun havaya geri verilmemesini sağlamak için birlikte çalışıyor.

Dyson’ın Küresel Toz Araştırması, genel olarak filtre farkındalığının düşük olduğunu ve pandemi sırasında popüler bir kelime haline gelmesine rağmen, her 4 kişiden sadece 1’inin HEPA’dan (Yüksek Verimli Partikül Emici Filtre) haberdar olduğunu ortaya koyuyor.

Dyson’ın 5 aşamalı gelişmiş filtreleme teknolojilerine sahip Dyson V15 Detect ve V12 Detect Slim,  dışarı daha temiz hava verebilmek için 0,3 mikron kadar küçük partiküllerin yüzde 99,99’unu hapsediyor. Dyson siklon teknolojisi, zeminlerden ve yüzeylerden toz ve kiri ayırmada etkiliyken, tüm makinenin sızdırmazlığı, tozun evlerinize geri bırakılmadığı anlamına geliyor.

Editöre Notlar

DYSON 2023 KÜRESEL TOZ ARAŞTIRMASI HAKKINDA

Dyson Küresel Toz Araştırması, 39 ülkede 33.997 katılımcı tarafından gerçekleştirilen 15 dakikalık çevrimiçi bir ankettir. Saha çalışması 11 Ocak – 6 Şubat 2023 tarihleri arasında gerçekleştirilmiş ve veriler farklı nüfus büyüklüklerini temsil edecek şekilde ‘küresel’ düzeyde ağırlıklandırılmıştır.

DYSON TEKNOLOJİSİ

• Hava temizleme özelliğine sahip Dyson Zone™ gürültü önleyici kulaklık: Gelişmiş gürültü engelleme özelliği istenmeyen çevre ve motor gürültüsünü ortadan kaldırır ve yüksek kaliteli hassas ses, sesi sanatçının veya yaratıcının amaçladığı gibi ulaştırır. Tüm Dyson makinelerindeki en küçük kompresörlerden güç alan Dyson Zone™, 0,1 mikron kadar küçük partiküllerin yüzde 99’unu yakalamak için havayı her bir kulaklıktaki elektrostatik filtrelerden geçirir ve potasyumla zenginleştirilmiş karbon filtreler, temassız bir vizör aracılığıyla kullanıcının burnuna ve ağzına daha temiz hava sağlamak için şehir dumanlarını giderir.
• Dyson V15 Detect™ kablosuz süpürge: Mart 2021’de piyasaya sürülen yeni nesil kablosuz süpürgeler, gizli tozları ortaya çıkaran aydınlatmalı bir süpürge başlığına sahipken, akustik bir piezo sensörü emilen toz ve kirleri ölçer ve kaydeder.
• Dyson Omni-glide kablosuz süpürge™:  Dyson’ın ilk çok yönlü Fluffy™ süpürge başlığına sahip en manevra kabiliyetli süpürgesi. Tescilli Dyson zemin bakım teknolojisi yoğunlaştırılmış ve hizalı olarak yeniden düzenlenmiştir, bu da makinenin düz durmasını ve dar alanları temizlemesini sağlar.
• Dyson Purifier Hot+Cool Formaldehyde™: Hassas katı hal formaldehit algılama ve katalitik formaldehiti yok etmesi ile Dyson’ın en yeni nesil akıllı hava temizleyicileri, iç mekânı ısıtırken ve serinletirken havadaki partikül ve gaz kirleticilerle mücadelede şimdiye kadarki en gelişmiş üründür.
• Dyson Airwrap™ multi-styler: Dyson’ın şimdiye kadarki en iyi performanslı ve en verimli Airwrap’i, daha hızlı ve daha kolay şekillendirme için yeniden tasarlandı. Tek makine. 13 ek parça. Birden fazla stil. Çoklu saç tipleri. Aşırı ısı olmadan kıvırın, şekillendirin, düzleştirin ve elektriklenmeleri gizleyin. 
• Dyson Corrale™ saç düzleştirici:  Saçı bir araya getirmek için şekil alan esnek plakalar kullanan tek düzleştirici olan ürün, daha az ısı ve hasarla şekillendirme sağlar. Plakalarının sıcaklığını saniyede 100 kez düzenlemek ve ayarlamak için akıllı bir sensör içerir.
• Dyson Supersonic™ saç kurutma makinesi:  Diğer saç kurutma makinesi motorlarından 6 kata kadar daha hızlı olan dakikada 110.000 devir sayısına kadar dönen küçük ama güçlü Dyson dijital motor V9 tarafından desteklenen en hızlı saç kurutma makinesi. Akıllı Isı Kontrolü, saniyede 40 kez hava sıcaklığını ölçer ve saçınızın parlaklığını korumaya yardımcı olmak için ısıyı düzenler. Makine artık Flyaway başlığı da dahil olmak üzere farklı saç tipleri için çeşitli başlıklarla birlikte geliyor.
• Dyson Solarcycle™ Morph: Doğal gün ışığını izler ve farklı kullanımlar için ışığı akıllıca dönüştürür. Eşsiz yerel gün ışığı takibine sahiptir ve odaya özel, çalışma, dolaylı ve ambiyans olarak dört farklı formatta ışık verir.
• Dyson Airblade™ 9kJ: Hızlı ve enerji tasarruflu HEPA filtreli el kurutma makinesi. Kağıt havlulara göre yüzde 85’e kadar daha az CO2 üretir ve Eco modunda çalıştırmak için yüzde 99’dan daha az maliyetlidir. Saatte 624 km hızla hareket eden ve kullanıcının ellerinin dış hatlarını takip ederek saniyeler içinde yüzeydeki suyu kurutan hava tabakaları sunar. Dyson Airblade Teknolojisinin dünya çapında günde 150 milyon çiftten fazla eli kuruttuğu tahmin edilmektedir.

DYSON HAKKINDA

• Covid-19 salgını ve küresel çip kıtlığından kaynaklanan önemli zorluklara ve üretim kaybına rağmen Dyson, 2021 gelirlerinin %5 artışla 6,0 milyar sterline (2020: 5,7 milyar sterlin) ve kârının (FAVÖK) %16 artışla 1,5 milyar sterline (2020: 1,3 milyar sterlin) yükseldiğini duyurdu.
• Dyson, devrim niteliğindeki kablosuz süpürge formatını tanıttığından bu yana dünya çapında 70 milyondan fazla kablosuz makine sattı.
• 2022 yılında Dyson, Uluslararası Robotik ve Otomasyon Konferansı’na katıldı ve Hullavington ve Singapur kampüslerindeki erken aşama ev robotları araştırmalarının görüntülerini ve bir videosunu ilk kez yayınlayarak ev robotlarının geleceğine dair en büyük ipucunu verdi.
• Dyson, karantina sırasında 14 şehirde hava kalitesi sırt çantalarımızı ve dünyanın dört bir yanındaki evlerde bağlı hava temizleyicilerimizden gelen verileri kullanarak Hava Kalitesi üzerine en geniş çalışmalardan birini gerçekleştirdi. Sonuçlar, karantina sırasında insanların evlerinde daha fazla zaman geçirmesi nedeniyle iç mekânlarda PM2.5 seviyelerinde artış olduğunu gösterdi.
• Dyson’ın Küresel Toz Araştırması, insanların temizlik davranışlarını, toz bilimi konusundaki farkındalıklarını ve tozun kişinin sağlığı ve refahı üzerindeki potansiyel etkisini anlamayı amaçlıyor. 2021 yılında, Covid-19’un bir sonucu olarak evcil hayvan sahipliğinin artması nedeniyle, çalışmanın kapsamı, insanların evcil hayvan sahipliği ile ev tozu arasındaki korelasyon hakkındaki anlayışını anlamak için genişletildi ve bu çalışma dünya çapında 33 ülkeden 32.282 katılımcı tarafından gerçekleştirildi.
• James Dyson Vakfı, eski F1 pilotu Sir Jackie Stewart tarafından kurulan bir hayır kurumu olan Race Against Dementia ile ortaklaşa 1,5 milyon sterlinlik bir demans araştırma bursunu finanse etmektedir. Dr. Claire Durrant, Alzheimer hastalığının yeni insan modellerini oluşturmaya çalışmakta ve demansta rol oynayan bir protein olan tau’nun rolünü araştırmaktadır.
• James Dyson Vakfı’nın 4 milyon sterlinlik bağışının ardından Royal United Hospitals’daki Dyson Kanser Merkezi bu sonbaharda açılacak. Bu, İngiltere’nin güneybatısında 500.000 kişi için kanser hizmetleri merkezi olacak.
• James Dyson Ödülü Portekiz’de ilk kez 2023 yılında başlatılıyor. Ödül 2005 yılından bu yana dünyanın dört bir yanındaki gençlerin 390 icadını destekledi.